قرار گرفتن روزانه در معرض نور خورشید، اگرچه برای تولید ویتامین D ضروری است، اما در صورت نبود محافظت مناسب، میتواند اثرات جبرانناپذیری بر سلامت و زیبایی پوست داشته باشد. اشعههای فرابنفش (UV) بهویژه نوع UVA و UVB، از عوامل اصلی پیری زودرس، لکهای پوستی، تیره شدن رنگ چهره، و در موارد شدیدتر، ابتلا به سرطان پوست هستند.
در این میان، ضدآفتابها بهعنوان یکی از مؤثرترین سدهای دفاعی در برابر آسیبهای ناشی از نور خورشید شناخته میشوند. این محصولات در انواع و با فرمولاسیونهای گوناگون تولید میشوند تا برای انواع پوستها، شرایط آبوهوایی و سبک زندگی کاربران پاسخگو باشند. از ضدآفتابهای مینرال مناسب پوست حساس گرفته تا مدلهای شیمیایی سبک برای استفاده روزمره، انتخاب درست یک ضدآفتاب نیازمند شناخت کافی از تفاوتها و عملکرد آنهاست.
ضدآفتابهای فیزیکی (معدنی)
این نوع از ضدآفتابها با نشستن روی سطح پوست و بازتاب دادن اشعههای فرابنفش، از نفوذ آنها به لایههای زیرین پوست جلوگیری میکنند.
ترکیبات اصلی: دیاکسید تیتانیوم، اکسید روی
مناسب برای: پوستهای حساس، کودکان، بانوان باردار
مزایا:
-
اثرگذاری فوری پس از استفاده
-
تحریک کمتر نسبت به انواع شیمیایی
معایب:
-
بافت سنگینتر
-
احتمال ایجاد رد سفید روی پوست
ضدآفتابهای شیمیایی
این دسته از ضدآفتابها اشعههای UV را جذب کرده و به گرما تبدیل میکنند.
ترکیبات فعال: آووبنزون، اکسیبنزون، اکتوکریلن
مزایا:
-
بافت سبکتر و مناسب زیر آرایش
-
جذب سریع و ظاهر نامرئی
معایب:
-
احتمال تحریک در پوستهای حساس
-
نیاز به استفاده ۱۵–۳۰ دقیقه پیش از آفتاب

ضدآفتابهای ترکیبی (هیبرید)
این نوع ضدآفتابها ترکیبی از فیلترهای فیزیکی و شیمیایی هستند و تلاش میکنند مزایای هر دو نوع را ارائه دهند.
ویژگیها:
-
محافظت گسترده در برابر UVA و UVB
-
بافت سبکتر نسبت به ضدآفتابهای مینرال
-
مناسب برای استفاده روزانه در شرایط گوناگون
انواع بافت ضدآفتابها
-
کرم: غلیظ، مناسب پوست خشک
-
ژل: سبک و فاقد چربی، مناسب پوست چرب
-
فلوئید: بسیار سبک، مناسب پوست مختلط و چرب
-
لوسیون: رقیقتر از کرم، مناسب استفاده عمومی
-
اسپری: سریع و کاربردی برای بدن، اما نیازمند پوشش کامل و یکنواخت
انتخاب ضدآفتاب بر اساس نوع پوست
-
پوست چرب: فرمولهای oil-free و غیر کومدوژنیک
-
پوست خشک: ترکیبات مغذی و آبرسان
-
پوست حساس: فیزیکی، بدون الکل و عطر
-
پوست مختلط: فلوئید یا ژل سبک با جذب بالا
SPF و PA چه هستند؟
-
SPF (Sun Protection Factor): نشاندهنده میزان محافظت در برابر اشعه UVB
-
SPF 30 برای استفاده روزمره کافی است
-
SPF 50+ برای آفتاب شدید یا فعالیت در فضای باز پیشنهاد میشود
-
-
PA: نشاندهنده محافظت در برابر اشعه UVA
-
PA+ تا PA++++ بر اساس شدت محافظت
-
ترکیب SPF و PA مناسب = محافظت کاملتر
نکات مهم در استفاده از ضدآفتاب
-
مقدار صحیح مصرف برای صورت: حدود یک بند انگشت
-
استفاده مجدد هر ۲ ساعت (مخصوصاً بعد از تعریق یا شستن صورت)
-
مصرف حتی در روزهای ابری یا داخل خانه (در معرض نور پنجره)
-
استفاده ترکیبی با کلاه، عینک آفتابی و لباس محافظ
چرا استفاده منظم از ضدآفتاب اهمیت دارد؟
بیتوجهی به محافظت در برابر نور خورشید، در بلندمدت باعث پیری زودرس، چینوچروک، لک، تیرگی و حتی افزایش ریسک سرطان پوست خواهد شد.
ضدآفتاب باید به بخش غیرقابلجایگزینی از روتین پوستی روزانه تبدیل شود—در تمام فصول، برای هر نوع پوست و در هر سنی؛ بهویژه در ایران، با توجه به شدت نور خورشید در بیشتر ماههای سال، استفاده منظم و صحیح از ضدآفتاب نباید فقط یک انتخاب زیباییمحور باشد، بلکه باید بهعنوان یک اقدام پیشگیرانه و درمانی برای محافظت از پوست تلقی شود.
جدول بررسی ضد آفتاب های موجود در بازار
شماره | برند / محصول | نوع پوست | ویژگی برجسته | SPF / PA |
---|---|---|---|---|
1 | ضدآفتاب الارو مدل فاقد چربی | چرب و مختلط | بدون چربی، پوشش بالا | SPF 50+ / PA+++ |
2 | ضدآفتاب سینره SPF 60 | معمولی و خشک | حاوی عصاره گیاهی، سبک | SPF 60 / PA++ |
3 | ضدآفتاب لافارر پوست چرب | چرب و مستعد آکنه | تنظیم چربی و آبرسان | SPF 40 / PA+++ |
4 | ضدآفتاب سیگل مناسب پوست خشک | خشک و حساس | مغذی، محافظت از پوست خشک | SPF 50 / PA++ |
5 | ضدآفتاب درماتیپیک ضدجوش | چرب و آکنهای | فاقد چربی، ضدجوش واقعی | SPF 50+ / PA+++ |
6 | La Roche-Posay Anthelios UVmune 400 | چرب و حساس | مقاوم در برابر تعریق، فیلتر نوآورانه UVB/UVA | SPF 50+ / PA++++ |
7 | ISDIN Fusion Water SPF 50 | معمولی تا چرب | فرمول مبتنی بر آب، مناسب زیر آرایش | SPF 50 / PA++++ |
8 | Avene Cleanance Solaire | چرب و مستعد جوش | فاقد چربی، مخصوص پوستهای آکنهای | SPF 50+ / PA+++ |
9 | Bioderma Photoderm Max | انواع پوست | محافظت بالا، بدون ایجاد سنگینی | SPF 50+ / PA++++ |
10 | Eucerin Oil Control Sun Gel-Cream | چرب و بسیار چرب | کنترل چربی و ماتکنندگی بالا | SPF 50+ / PA+++ |